0
0
Istorijskog datuma, 29. novembra 1943. godine, ustanovljen je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije i objavljeno da je odlučeno „da se Jugoslavija izgradi na demokratskom, federativnom principu kao zajednica ravnopravnih naroda“,oduzeta su zakonska prava jugoslovenskoj vladi u izbeglištvu, zabranjen je povratak u zemlju kralju Petru II Karađorđeviću, do kraja rata.
Drugo zasedanje AVNOJ-a održano je 29. i 30. novembra 1943. godine i na njemu je doneta odluka da se Jugoslavija izgradi na federativnom principu, pod vođstvom samo jedne stranke – Komunističke partije Jugoslavije.
Na tom skupu je odlučeno da se budućoj Jugoslaviji pripoje južnoslovenske teritorije koje su na kraju Prvog svetskog rata ostale u sastavu Italije (Istra, Zadar, Slovenačko primorje, Julijska krajina i druge).
AVNOJ je uveo naziv maršala Jugoslavije i dodelio ga partizanskom vrhovnom komandantu Josipu Brozu Titu.
Funkcija predsednika „prve vlade“ nove Jugoslavije poverena je Titu.
Odlukama ustavnog karaktera ustanovljeni su državni organi i to je bio razlog da upravo taj datum ostane zapisan kao dan stvaranja nove Jugoslavije.
Nakon završetka rata, 1945. godine, 29. novembar se slavio kao Dan Republike i bio jedan od najvećih praznika u nekadašnjoj SFRJ – proslavljao se dva neradna dana uz svečane akademije u glavnim gradovima republika bivše države, deljenje ordenja, počasne plotune.
Đaci prvaci su dobijali crvene pionirske marame na praznik socijalističke Jugoslavije.
Nakon raspada SFRJ ni u jednoj republici nekadašnje zajedničke države, praznik je ukinut, osim u Srbiji, gde je ukinut tek 2002. odlukom Veća građana Savezne skupštine SRJ.
Nekadašnjeg Dana Republike uvek se sete Slovenci koji su među najvećim jugonostalgičarima, najbrojniji među posetiocima Titovog groba na Dan mladosti, najzainteresovaniji za proslave svih nekada zajedničkih praznika.
U prilog priči o rođendanu koji se više ne slavi je i sećanje mladih, ali dovoljno strarih da pamte školske priredbe organizovane na Dan Republike, okupljanja prijatelja „od juga do severa“ domovine Jugoslovena, a u centru Beograda svake godine zavijori se i poneka trobojka sa petokrakom.
Jedna od tekovina zasedanja u Jajcu bio je i Tanjug.
„Ovde Telegrafska agencija Nova Jugoslavija „Tanjug javlja““, bile su reči kojima se prvi put, nešto pre zasedanja u Jajcu – 5. novembra 1943, oglasila prva jugoslovenska novinska agencija sa zadatkom broj jedan – da obavesti svet o antifašističkoj borbi na tlu Jugoslavije.
